ازدواج دختران یحیی آباد در سن پایین فرصت یا تهدید؟
چندی پیش شهیندخت ملاوردی معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده از گزارشهای نگران کننده در رابطه با ازدواج دختران زیر سن قانونی در کشور خبر داد. این در حالی است که سالهای سال است؛ در چندین و چند روستا و یا شهر دورافتاده ایران دخترانی که هنوز عروسک تنها همبازیشان است؛ با مردی زندگی مشترک را آغاز میکنند که بیشتر از 10 سال از آنان بزرگتر و یا حتی همسن پدر بزرگشان است.
البته اگر تا چندی پیش، ازدواج کودکان این مساله را در ذهن تداعی میکرد که این ناهنجاری تنها در روستاها و شهرهای مرزی اتفاق میافتد؛ اما وقتی مدیرکل ثبت احوال قزوین از آمار کودکانی میگوید که زیر سن قانونی ازدواج کردهاند؛ مساله سمت و سویی دیگری میگیرد.
سال گذشته در استان 920 دختر در سن 10 تا 14 سال ازدواج کردند
محمد آراسته چندی پیش در گفتگو با خبرگزاری محلی از ازدواج 920 دختر در گروه سنی 10 تا 14 سال در سال 93 سخن گفت.
این مقام مسئول همچنین از ثبت ازدواج یک دختر زیر 10 سال خبر میدهد. به گفته وی در حال حاضر بیشترین آمار ازدواج در بین دختران در قزوین در گروه سنی 15 تا 19 سال است و در سال 93، در این گروه سنی 3 هزار و 478 دختر در قزوین ازدواج کردهاند.
¢ سن قانونی ازدواج در ایران
سن قانونی ازدواج در ایران 13 سال برای دختران و 15 سال برای پسران است. امروزه در ایران محدودیت سنی برای ازدواج وجود ندارد و ازدواج در هر سنی ممکن است. ازدواج کودکان هم در سنت و هم در قانون ایران وجود دارد. منتها ازدواج دختر کمتر از 13 ساله و پسر کمتر از 15 سال منوط است به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح»
یکی از مناطقی که در آن ازدواج دختران در زیر سن قانونی یک رسم است؛ روستای یحیی آباد است
یکی دیگر از روستاهایی که دخترانش مانند دختران روستای یحیی آباد، زیر سن قانونی ازدواج میکنند؛ روستای خرقان آوج است. این اتفاق زمانی فاش شد که حجتالاسلام یوسفی رئیس دادگستری شهرستان آوج از کاهش سن ازدواج دختران بین 10 تا 13 سال این روستا خبر داد.
ترس والدین در خانه نشین شدن دختر دلیل ازدواج زیر سن قانونی
والدین این دختران از ترس اینکه فرزندشان ازدواج نکند؛ آنها را مجبور به ترک تحصیل میکنند و در سن قانونی به ازدواج پسرانی در میآورند که 10 تا 12 سال از دخترشان بزرگتر هستند.
برابر ماده 1041 قانون مدنی ازدواج دختر کمتر از 13 سال و پسر کمتر از 15 سال منوط به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح است.
افزایش طلاق در ازدواجهای زیر سن قانونی
این دختران به داشتن یک لباس نو و یا طلا دل خوش میکنند. آنها در جهل کامل به سر میبرند و این امر زمانی برای آنها مشخص میشود که برخی از آنها با داشتن 2 یا 3 فرزند برای گرفتن طلاق دوباره پای به دادگاه میگذارند.
این دختران پس از ازدواج متوجه میشوند که به جای ازدواج در سن پایین میتوانند تحصیل و گزینههای دیگری را انتخاب کنند و این امر ضربهی روحی جبرانناپذیری را به آنها واردمیکندکه تنها راه را هم طلاق میدانند.
معضل ازدواج زیر سن قانونی، ریشه در مشکلات فرهنگی دارد
ریشه این معضل در مشکل فرهنگی این مردم است که مسئولان ذیربط به ویژه آموزش و پرورش باید در ارتقا فرهنگ و آگاهی خانواده و دختران تلاش کنند.
مسئولان به جای درگیر شدن در مسایل سیاسی باید کار فرهنگی انجام دهند تا زندگی این دختران به نابودی کشیده نشود.
دختران روستایی در چهارچوب فرهنگی روستا در کودکی ازدواج میکنند
دختران به علت چهارچوبهای فرهنگی در روستاها در سنین کودکی شوهر داده میشوند و از درس خواندن بازمیمانند. از سویی دیگر به علت کمبود دانشآموز که یکی از دلایلش ازدواج زودهنگام است امکانات آموزشی بویژه در مقاطع بالاتر از ابتدایی و به طور خاص برای دختران تاسیس نمیشود.
دختران امکان ادامهی تحصیل در محیط روستا ندارند و مجبورند برای درس خواندن از روستا خارج شوند که سطح اقتصادی و یا چارچوبهای اجتماعی و فرهنگی مانع از آن میشود؛ بنابراین دختران در خارج از این محیط آموزشی که هیچگونه امکانات تفریحی هم ندارد؛ به ازدواج روی میآورند.
افسردگی و اختلالات شخصیتی از آسیبهای ازدواج زیر سن قانونی است
آموزش مهمترین رکن تغییر پایگاههای اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی است؛ اگرچه تمام موضوع نیست و محتوای آموزشی نیز بسیار اهمیت دارد.
سطح سواد در روستاها از گذشته تا به حال بسیار تغییر کرده است؛ امکانات آموزشی در دسترس بیشتر افراد قرار دارد اما بسیاری از موارد به علت تعداد کم دانشآموز در روستا، مدارس روستایی مختلط و یا با معلمان مرد اداره میشود که همین امر سبب شده تا بسیاری از خانوادهها اجازه ندهند که دختران ادامهی تحصیل دهند.
این دختران دیروز و مادران امروز با به دنیا آوردن کودک در سنین نوجوانی، علاوه بر اینکه به جسم خود آسیب میزنند؛ درگیر مسایل و مشکلاتی میشوند که در نهایت برای آنها افسردگی و کاهش طول عمر را به دنبال خواهد داشت.
آموزش و آگاهیبخشی به روستاییان :همانطور که هر پدیدهی اجتماعی درون چرخهای قرار میگیرد که سبب باز تولید آن میشود؛ این موضوع هم همانطور که تشریح شد درون چرخهای افتاده که به نظر میرسد؛ قطع آن در مرحلهی اول با ورود امکانات آموزشی (متناسب با شرایط و محدودیتهای روستا بویژه برای دختران و اجتناب از معلم مرد در مدارس دختران) در ابتدا و در مراحل بعد اطلاعرسانی و آگاهیبخشی درون محیطهای روستایی است که این مهم میتواند با ایجاد سمنها و سازمانهای مردم نهاد در محیطهای روستایی که مشارکتجویی در آنها آزمون خود را پس داده است؛ عملی شود.
- ۹۴/۱۱/۲۵